Các nguy cơ bất lợi với tim mạch do hút thuốc lá

Những người hút thuốc lá có nguy cơ cao mắc những bệnh lý tim mạch, đột quỵ, răng miệng và cả bệnh ung thư. Ngay cả những người vô tình hít phải khói thuốc lá một cách thụ động cũng gặp nhiều bất lợi cho sức khỏe, ở mọi lứa tuổi.

Các nguy cơ bất lợi với tim mạch do hút thuốc lá

Bệnh mạch vành và  xơ vữa động mạch

   – Hút thuốc lá là một trong những yếu tố nguy cơ gây ra bệnh mạch vành. Căn nguyên chủ yếu dẫn đến bệnh mạch vành là do tình trạng xơ vữa động mạch. Hút thuốc làm giảm cholesterol có lợi và làm tăng nồng độ cholesterol có hại, tăng triglycerid trong máu… gây tăng tình trạng xơ vữa động mạch. Mảng xơ vữa động mạch dẫn đến hẹp mạch vành, ảnh hưởng khả năng cung cấp oxy cho tế bào cơ tim. 
   – Xơ vữa động mạch lại là nguyên nhân hàng đầu gây nên các cơn nhồi máu cơ tim, đột quỵ, tai biến mạch máu não và nhiều biến chứng nguy hiểm khác. Triệu chứng của bệnh thời gian đầu không rõ ràng và sẽ tiến triển âm thầm cho tới khi các mảng xơ vữa lớn dần đến mức làm cản trở hoặc tắc nghẽn hoàn toàn dòng chảy của máu trong động mạch. Triệu chứng trên lâm sàng lúc này sẽ là những cơn đau tức ngực dữ dội, kèm theo khó thở, mệt mỏi khi gắng sức.
    – Nếu so sánh với những người không bao giờ hút thuốc thì những người thường xuyên hút thuốc sẽ có nguy cơ mắc chứng co thắt mạch vành cao gấp nhiều lần.Và nguy cơ tái phát biến chứng do bệnh mạch vành trong một năm cũng cao hơn với người không hút thuốc.
    – Những người có thói quen hút thuốc lá thường khởi phát cả cơn đau thắt ngực và nhồi máu cơ tim nhiều hơn so với những người không hút thuốc. Nguy cơ nhồi máu cơ tim do hút thuốc lá có thể tăng cao, phụ thuộc vào lượng thuốc lá đã hút, tần suất hút và độ tuổi người bệnh.
   – Hút thuốc lá cũng làm tăng khả năng đông máu, dẫn đến dễ hình thành cục máu đông trên cơ sở mảng xơ vữa khiến cho cơ thể dễ mắc bệnh nhồi máu cơ tim hoặc tai biến mạch máu não. Nồng độ nicotin có trong khói thuốc lá, gia tăng trong máu cũng có thể gây co mạch, tăng huyết áp, loạn nhịp tim, làm tăng áp lực làm việc của tim nên cũng đến dẫn đến suy tim.

Phình động mạch chủ và bệnh cơ tim

   – Người hút thuốc lá thường xuyên sẽ có nguy cơ cao hình thành các mảng xơ vữa động mạch ở động mạch chủ nhiều hơn, cản trở việc cung cấp máu từ tim đến các cơ quan trong cơ thể. Động mạch chủ bị hẹp do các mảng xơ vữa sẽ tạo thành những chỗ phình to, song song đó động mạch trở nên yếu dần, có thể bị vỡ, đe dọa đến tính mạng.
   – Thói quen hút thuốc lá cũng ảnh hưởng tới cơ tim, phổ biến nhất là suy tim, khiến cho cơ thể mệt mỏi, suy kiệt, hơi thở ngắn và gấp. Khói thuốc lá phá hủy những động mạch nhỏ và gây tổn thương trực tiếp đến cơ tim. Hơn nữa, hút thuốc lá làm tăng khả năng nhạy cảm với virus dẫn đến viêm cơ tim.

   Tăng huyết áp và rối loạn mỡ máu

   – Người có thói quen hút thuốc lá có nguy cơ bị cao huyết áp  Nicotine trong khói thuốc cũng làm tăng nguy cơ bị co thắt mạch vành, giảm oxy đến tim, tăng huyết áp, tăng nhịp tim làm tim phải làm việc nhiều hơn hoặc cũng có thể gây ra những rối loạn nhịp tim. Đồng thời hút thuốc cũnglàm giảm hiệu quả của việc điều trị tăng huyết áp do các chất hóa học trong khói thuốc hạn chế tác dụng của thuốc điều trị.
   – Hút thuốc cũng gây tình trạng  rối loạn mỡ máu. Nicotine trong khói thuốc dẫn đến mỡ máu cao, gây phá hủy mạch máu, tạo điều kiện hình thành mảng xơ vữa động mạch.

 
   Rối loạn nhịp tim và đột tử

   – Khói thuốc lá sẽ làm tăng tiết chất catecholamine. Đây là một hoạt chất tự nhiên có trong cơ thể, có tác dụng tương tự như adrenaline. Khi chất này có nồng độ cao quá mức cho phép có thể gây ra tình trạng loạn nhịp tim, thậm chí rung thất, dẫn đến đột tử nếu không được can thiệp xử trí kịp thời
 

Bỏ thuốc để bảo vệ tim mạch

Cách tốt nhất để bảo vệ trái tim của bạn khỏi bệnh liên quan đến hút thuốc và tử vong là không bao giờ bắt đầu sử dụng thuốc lá, nhưng nếu bạn là người hút thuốc, bạn càng sớm có thể bỏ thuốc lá thì càng tốt. Bỏ hút thuốc mang lại lợi ích cho trái tim của bạn hiện tại và trong tương lai:

• Hai mươi phút sau khi bạn bỏ thuốc, nhịp tim của bạn giảm xuống
• Chỉ 12 giờ sau khi bỏ hút thuốc, nồng độ carbon monoxide trong máu giảm xuống mức bình thường, cho phép nhiều oxy hơn đến các cơ quan quan trọng như tim của bạn.
• Trong vòng bốn năm bỏ thuốc, nguy cơ đột quỵ của bạn giảm xuống mức của những người không hút thuốc suốt đời.

Cách giúp từ bỏ việc hút thuốc lá

Việc từ bỏ hút thuốc là không hề dễ dàng. Theo thống kê, có 70% người hút thuốc muốn bỏ thuốc lá nhưng chỉ có 5% số người này thành công. Dưới đây là những lời khuyên giúp bạn từ bỏ thuốc lá:

• Lập kế hoạch về việc bỏ thuốc lá, chọn 1 ngày đặc biệt để bắt đầu ngừng hút thuốc.
• Viết ra những lý do của bạn để bỏ hút thuốc. Đọc qua danh sách mỗi ngày, trước và sau khi bỏ thuốc lá.
• Ghi lại thời điểm bạn hút thuốc, tại sao bạn hút thuốc và bạn đang làm gì khi hút thuốc. Điều này sẽ giúp bạn hiểu rõ những gì kích thích bạn hút thuốc.
• Lập danh sách những việc bạn có thể làm thay vì hút thuốc. Hãy sẵn sàng làm một cái gì đó khác khi bạn muốn hút thuốc.
• Hỏi bác sĩ về việc sử dụng thuốc hoặc sử dụng kẹo cao su hoặc miếng dán nicotine.
• Khi bạn muốn hút thuốc, hãy hít một hơi thật sâu. Giữ nó trong tối đa 10 giây và thở ra từ từ. Lặp lại nhiều lần cho đến khi ham muốn hút thuốc qua đi.
• Thời gian đầu cai thuốc sẽ rất khó khăn, bạn có thể thèm thuốc lá, dễ cáu kỉnh, cảm thấy đói, ho thường xuyên, đau đầu hoặc khó tập trung. Những triệu chứng xảy ra do cơ thể bạn đã quen với nicotin, chất gây nghiện hoạt động trong thuốc lá. Những các triệu chứng này sẽ không kéo dài. Chúng xuất hiện nhiều nhất khi bạn bỏ thuốc lần đầu nhưng thường sẽ biến mất trong vòng 10 đến 14 ngày.