Đau họng là gì? Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị.

Đau rát họng có thể nói là một triệu chứng vô cùng thường gặp của mọi người, dù ở bất kỳ độ tuổi nào. Đôi khi triệu chứng này tái đi tái lại rất nhiều lần. Điều này gây ra rất nhiều khó chịu và lo lắng cho người bệnh

 Thế nào là đau họng?

Đau họng là cảm giác đau, khô hoặc ngứa ở vùng hầu họng. Đau họng là một trong những triệu chứng thường gặp nhất và là nguyên nhân của hơn 13 triệu trường hợp đến khám mỗi năm.

Đa số những người bị đau họng đều có liên quan đến nguyên nhân nhiễm trùng hoặc các yếu tố ngoại cảnh như không khí khô. Mặc dù khiến người bệnh không thoải mái nhưng đau họng có thể tự khỏi mà không cần điều trị.

Đau họng được chia thành nhiều nhóm khác nhau, bao gồm:

• Viêm hầu họng, liên quan đến khu vực ngay dưới miệng
• Viêm lưỡi gà là tình trạng sưng đỏ lưỡi gà
• Viêm thanh quản, bao gồm cả hai dây thanh âm.

Các nguyên nhân thường gặp

Cảm lạnh 

Đây là bệnh lý cực kỳ thường gặp, đặc biệt ở trẻ em. Nguyên nhân thường là do nhiễm các loại vi rút gây cảm lạnh từ ngoài không khí. Bệnh thường bắt đầu bằng cảm giác ngứa họng, chảy nước mũi, khó chịu trong người. Những người hay bị cảm lạnh hoàn toàn có thể nhận biết được các dấu hiệu báo trước này.

Bệnh sẽ làm cho cơ thể thường uể oải, đôi lúc gây ra sốt. Trong giai đoạn sau sẽ bắt đầu xuất hiện ho khan. Cảm lạnh thường tự thuyên giảm trong vòng 1 tuần. Những gì người bệnh cần làm đó là ăn uống đầy đủ nhằm tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể phục hồi nhanh chóng. 

Bị cảm có thể khiến họng đau rát

Viêm amiđan

Thường gặp ở trẻ em. Amiđan có vai trò như một lớp bảo vệ đầu tiên chống lại các tác nhân xâm nhập đường hô hấp. Tuy nhiên, khi hoạt động quá sức, amiđan sẽ phình to, mất chức năng. Điều này gây nên những đợt viêm tái đi tái lại. Các đợt đau họng này có thể tự qua đi hoặc cần đến sự can thiệp của thuốc kháng sinh. Nếu như amiđan viêm quá nhiều lần hoặc gây cản trở đường thở thì bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân phẫu thuật cắt amiđan. 

Viêm thanh quản

Viêm thanh quản thường biểu hiện bằng dấu hiệu khàn tiếng. Tuy vậy, đau rát họng cũng thường gặp. Một số trường hợp nặng có thể gây khó thở. Trường hợp khó thở quá nặng cần được đưa đến cấp cứu ngay lập tức.

Viêm thanh quản ở trẻ em thường biểu hiện nặng nề hơn vì đường thở nhỏ. Đối với trẻ em, bác sĩ có thể sẽ kê những thuốc kháng viêm giúp giảm cản trở đường thở. Đối với người lớn thì có thể nhẹ nhàng hơn, chỉ cần hạn chế nói và uống nhiều nước. 

Dị ứng

Dị ứng với lông động vật, bụi, phấn hoa có thể gây ra đau họng. Vấn đề có thể phức tạp hơn khi nước mũi chảy ngược ra sau, gây kích thích và tạo nên phản ứng viêm ở họng. 

Khô họng

Không khí khô trong môi trường trong nhà có thể khiến họng thô ráp và ngứa ngáy. Ngoài ra, khi bạn nghẹt mũi lâu ngày, phải thở qua đường miệng cũng sẽ làm cho họng thêm khô và đau. 

Sử dụng chất kích thích

Ô nhiễm không khí do thuốc lá, chất hóa học có thể gây ra đau họng mạn tính. Thuốc lá dạng nhai, uống rượu và ăn thức ăn cay nóng cũng có thể gây kích thích cổ họng.

Căng cơ

Đôi khi, đau họng xảy ra do sử dụng quá mức cơ ở vùng họng. Chẳng hạn như khi hét lớn, nói to hay nói chuyện liên tục trong thời gian dài mà không nghỉ. 

Trào ngược dạ dày

Đây là một bệnh lý của hệ tiêu hóa, trong đó axit ở dạ dày bị dội ngược lên lại thực quản. Cần nghĩ đến bệnh lý này trong các trường hợp đau họng tái diễn nhiều lần. Một số dấu hiệu khác giúp nhận diện bệnh đó là nóng rát lồng ngực, khàn tiếng, cảm giác vướng cổ, ọi ra thức ăn… 

Suy giảm miễn dịch

Trong một số ít trường hợp, đau rát họng kèm các triệu chứng cảm cúm có thể là các dấu hiệu đầu tiên của tình trạng suy giảm miễn dịch. Những bệnh nhân này thường có xuất hiện nấm miệng và các triệu chứng ở họng cũng nặng nề, khó dứt hơn. 

Khối u

Ung thư ở họng, lưỡi và thanh quản có thể gây ra đau họng. Cần tầm soát nguyên nhân này nếu bệnh nhân có các dấu hiệu gợi ý khác như khàn tiếng, khó nuốt, tiếng thở ồn ào, có khối sưng ở cổ, đàm hoặc nước bọt lẫn máu…

Cách chữa trị tình trạng đau rát họng khó nuốt

Để khắc phục tình trạng đau rát họng khi nuốt, người bệnh có thể áp dụng theo các phương pháp sau:

Sử dụng thuốc điều trị

Người bệnh có thể sử dụng thuốc để điều trị chứng đau rát họng theo chỉ định của bác sĩ

• Sử dụng siro ho giúp làm dịu mát cổ họng, giảm các cơn đau rát, khó nuốt ở cổ.
• Viêm ngậm chữa viêm họng giúp làm dịu mát và hạn chế các tổn thương ở cổ họng
• Các loại thuốc kháng viêm, kháng sinh được sử dụng trong trường hợp đau rát nhiều, viêm họng nặng do vi khuẩn.

Chữa đau rát họng và khó nuốt bằng tự nhiên

• Ngậm nước muối: Việc súc miệng bằng nước muối sẽ giúp sát khuẩn, làm sạch cổ họng, ngăn ngừa nhiễm trùng. Bạn có thể pha muối với nước ấm rồi súc họng hàng ngày sẽ làm giảm triệu chứng đau rát họng, khó nuốt.
• Ngậm tỏi: Trong tỏi có chứa hợp chất allicin, có tác dụng kháng sinh mạnh, giúp tiêu diệt virus và vi khuẩn.
• Uống mật ong: Mật ong có chất kháng viêm và chống oxy hóa mạnh mẽ nên những người bị đau rát họng khó nuốt có thể uống mật ong hàng ngày.
• Uống rễ cam thảo: Khi bị đau rát cổ họng chỉ cần mua rễ cam thảo ở dạng bột hoặc chất chiết xuất, pha với nước và súc miệng sẽ giúp giảm đau nhanh chóng.

Phòng ngừa đau họng bằng cách nào? 

Cách tốt nhất để phòng ngừa là tránh xa các tác nhân gây ra viêm họng và vệ sinh cá nhân tốt. 

• Rửa tay kỹ càng và thường xuyên, đặc biệt là sau khi vệ sinh, trước khi ăn và sau khi hắt xì, ho.

• Không nên dùng chung đồ ăn, thức uống.
• Sử dụng dung dịch vệ sinh tay nhanh.
• Thường xuyên vệ sinh nhà cửa và các dụng cụ thường sử dụng trong nhà. 
• Tránh tiếp xúc với người đang bị đau họng.