Bệnh viêm mũi dị ứng là gì?

Allergic rhinitis – còn được biết đến với tên tiếng Việt là viêm mũi dị ứng, làm cơ thể những ai mắc phải xuất hiện những triệu chứng tương tự với bệnh cảm lạnh, điển hình là ngứa mũi, nghẹt mũi, sổ mũi, hắt hơi, đau đầu, đau các hốc xoang,…Tuy nhiên, khác với cảm lạnh, chứng viêm mũi dị ứng gây ra bởi những chất gây dị ứng chứ không phải virus, do đó viêm mũi dị ứng có thể không sốt, không có khả năng lây lan từ người này sang người khác.

Viêm mũi dị ứng làm bệnh nhân cảm thấy khó chịu và gây ra nhiều cản trở trong đời sống sinh hoạt và làm việc của họ. Để chấm dứt tình trạng này, bạn nên đến gặp các bác sĩ chuyên khoa để biết được chính xác đây là viêm mũi dị ứng hay không. Từ đó, tìm hiểu nguyên nhân gây bệnh một cách chi tiết và áp dụng phương pháp chữa trị phù hợp với cơ thể của bạn.

Viêm mũi dị ứng có những dấu hiệu gì?

Khi các tác nhân gây dị ứng đi sâu vào vòm họng và niêm mạc mũi, tại đây, các hóa chất trung gian sẽ được giải phóng ngay lập tức hoặc trì hoãn. Từ đó làm cho cơ thể bạn bắt đầu xuất hiện những triệu chứng viêm mũi dị ứng. Sau khi tìm hiểu viêm mũi dị ứng là gì thì tiếp theo, bạn cần biết những triệu chứng thường gặp của bệnh lý này. Biểu hiện của bệnh sẽ khác nhau tùy vào thể mà bạn mắc phải là không có chu kỳ hoặc có chu kỳ.

Bệnh viêm mũi dị ứng có chu kỳ

Những ai mắc phải thể bệnh này thường bị cay, đỏ mắt, đôi khi bị chảy nước mắt. Bệnh nhân viêm mũi dị ứng có chu kỳ sẽ hắt hơi với tần suất cao, có thể lên đến vài chục cái một lần, đi kèm theo là cảm giác nhột cay trong mũi, chảy nước mũi trong. Bên cạnh đó, thể có chu kỳ này làm cho vòm họng và kết mạc của bệnh nhân có cảm giác bỏng rát. 

Không chỉ vậy, bạn còn phải đối mặt với nguy cơ sợ ánh sáng do ảnh hưởng của viêm mũi dị ứng thể này, dẫn đến cơ thể luôn trong tình trạng uể oải, mệt mỏi. Cơn dị ứng sẽ trở nặng trong ngày và dịu đi vào ban đêm. Thời gian phát bệnh sẽ kéo dài khoảng vài ngày, chậm nhất là vài tuần sau đó dần dần mọi triệu chứng sẽ biến mất. 

Gọi là thể viêm mũi dị ứng có chu kỳ là bởi bệnh sẽ tái phát vào đúng thời gian đó của mỗi năm. Tình trạng tái đi tái lại nhiều lần này làm cho các xương xoăn ở khu vực mũi bị phình to lên, ngạt mũi do phù nề, làm tổn thương niêm mạc mũi, và xuất hiện polyp.

Thể viêm mũi dị ứng không chu kỳ

Đa số các bệnh nhân viêm mũi dị ứng ngày nay đều thuộc thể bệnh này. Bệnh nhân sẽ sổ mũi nhiều sau lúc thức giấc, tình trạng nghiêm trọng dần khi cơ thể tiếp xúc với không khí lạnh, gió, bụi,… Nước mũi chảy theo từng đợt, chuyển từ màu trong rồi sau đó đặc dần và có màu vàng hoặc xanh do nhiễm khuẩn, nghiêm trọng hơn là tình trạng tiền đình mũi bị viêm loét. 

Cùng với đó, người bệnh viêm mũi dị ứng không chu kỳ sẽ liên tục muốn hắt hơi, vài trường hợp nặng sẽ hắt hơi trong suốt vài tiếng đồng hồ. Tình trạng này làm cho bệnh nhân cảm thấy khó chịu, mệt mỏi và gây giảm sút trí nhớ. Không phải ai mắc phải bệnh này đều sẽ có những biểu hiện giống nhau bởi triệu chứng còn thay đổi tùy thuộc vào điều kiện thời tiết, thời gian và đặc biệt là theo mùa.

Khi tìm hiểu viêm mũi dị ứng là gì, bạn nên biết rõ triệu chứng của cả hai thể bệnh của nó. Ở thể không theo chu kỳ này, bệnh nhân sẽ đối mặt với nguy cơ viêm họng vì nghẹt mũi phải hô hấp bằng đường miệng, viêm phế quản và những hệ lụy khác như đau tại gỗ mũi, ngứa mũi, phù nề niêm mạc, nhợt nhạt, dịch nhầy màu trắng hoặc vàng, nhầy loãng hay mủ đặc,…Ngoài ra, những người nhiễm bệnh sẽ khạc nhổ rất nhiều do dịch tiết ra còn đọng lại ở vòm họng.

Những ai có nguy cơ mắc bệnh viêm mũi dị ứng?

Chứng bệnh này có thể xảy ra ở bất kỳ ai, không phân biệt giới tính hay độ tuổi. Tuy nhiên, nguy cơ mắc bệnh sẽ cao hơn nếu bạn đã từng mắc hen suyễn trước đó hoặc người thân có tiền sử bị viêm mũi dị ứng. Ngoài ra, bệnh này còn bắt nguồn từ một số tác nhân có khả năng làm bạn bị dị ứng sau đây:

• Khói thuốc lá.
• Hóa chất.
• Nhiệt độ lạnh.
• Gió.
• Keo xịt tóc.
• Độ ẩm.
• Bụi gỗ.
• Ô nhiễm không khí.
• Nước hoa.

Cách ngăn ngừa bệnh viêm mũi dị ứng

Đi đôi với câu hỏi viêm mũi dị ứng là gì là thắc mắc cách phòng ngừa bệnh như thế nào. Như nội dung trên đã đề cập, tác nhân dị ứng là một trong những yếu tố gây ra bệnh lý này. Do đó, để tránh khỏi nguy cơ mắc bệnh, bạn nên giữ khoảng cách với những thứ như: cánh bướm, phấn hoa, khói bụi, lông thú, hơi hóa chất, xăng dầu,… Đeo khẩu trang là 1 trong những cách hiệu quả. 

Chế độ ăn cũng rất quan trọng trong việc bảo vệ bạn khỏi chứng viêm mũi này. Bạn nên tránh xa những loại thực phẩm như: cá ngừ, nhộng tằm, tôm, cua, ghẹ,… Những đối tượng lớn tuổi thì không nên ăn uống kiêng cữ quá mức gây suy giảm sức chịu đựng khi thời tiết thay đổi, cơ thể sẽ yếu dần theo thời gian. Bên cạnh đó, người bệnh cần luyện tập thể dục thể thao thường xuyên để tăng sức đề kháng cho cơ thể, giúp hiệu quả phòng bệnh tốt hơn.

Bài viết Viêm mũi dị ứng là gì? Nguyên nhân dấu hiệu nhận biết và cách phòng tránh đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Pharmatree.

Nguyên nhân bị đau rát họng khó nuốt

Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng đau rát họng, khó nuốt như:

• Do mắc bệnh viêm họng

Viêm họng là tổn thương viêm nhiễm do vi khuẩn. Đây là bệnh lý ở đường hô hấp thường gặp với triệu chứng đau rát họng, khó chịu, đặc biệt là khi nuốt.

• Viêm amidan

Khi amidan bị vi khuẩn tấn công sẽ sưng to, đỏ, đau gây ra triệu chứng rát cổ họng, khó nuốt khi ăn và khi uống.

• Viêm thanh quản

Đây là chứng bệnh thường gặp với một số dấu hiệu như đau họng, khô họng, ho khan, khó nuốt và khàn tiếng.

• Mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản
• Do các dị tật bẩm sinh như lưỡi to, môi nứt cũng dẫn tới đau rát họng khi nuốt.
• Do mắc dị vật ở cổ họng gây đau rát họng và khó nuốt.

Cách chữa trị tình trạng đau rát họng khó nuốt

Để khắc phục tình trạng đau rát họng khi nuốt, người bệnh có thể áp dụng theo các phương pháp sau:

Sử dụng thuốc điều trị:

• Sử dụng siro ho giúp làm dịu mát cổ họng, giảm các cơn đau rát, khó nuốt ở cổ.
• Viêm ngậm chữa viêm họng giúp làm dịu mát và hạn chế các tổn thương ở cổ họng
• Các loại thuốc kháng viêm, kháng sinh được sử dụng trong trường hợp đau rát nhiều, viêm họng nặng do vi khuẩn.

Chữa đau rát họng và khó nuốt bằng tự nhiên

• Ngậm nước muối: Việc súc miệng bằng nước muối sẽ giúp sát khuẩn, làm sạch cổ họng, ngăn ngừa nhiễm trùng. Bạn có thể pha muối với nước ấm rồi súc họng hàng ngày sẽ làm giảm triệu chứng đau rát họng, khó nuốt.
• Ngậm tỏi: Trong tỏi có chứa hợp chất allicin, có tác dụng kháng sinh mạnh, giúp tiêu diệt virus và vi khuẩn.
• Uống mật ong: Mật ong có chất kháng viêm và chống oxy hóa mạnh mẽ nên những người bị đau rát họng khó nuốt có thể uống mật ong hàng ngày.
• Uống rễ cam thảo: Khi bị đau rát cổ họng chỉ cần mua rễ cam thảo ở dạng bột hoặc chất chiết xuất, pha với nước và súc miệng sẽ giúp giảm đau nhanh chóng.

Lưu ý trong điều trị chứng đau rát họng, khó nuốt

Để cải thiện nhanh chóng tình trạng bệnh, người bệnh cần chú ý:

• Vệ sinh họng, răng miệng hàng ngày bằng cách đánh răng sau mỗi bữa ăn. Súc họng bằng nước muối loãng hoặc dung dịch sát khuẩn.
• Rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
• Đeo khẩu trang khi ra đường để tránh khói bụi
• Tránh uống nước quá lạnh, quá nóng.
• Phòng ngủ cần thoáng mát nhưng không được có gió lùa
• Uống nhiều nước và thường xuyên hoạt động thể chất.

Cần đi khám khi có dấu hiệu đau rát họng và khó nuốt kéo dài để được chẩn đoán chính xác bệnh. Từ đó có biện pháp chữa trị phù hợp.

Bài viết Bị đau rát họng khó nuốt nguyên nhân và cách chữa trị đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Pharmatree.

Khi bị đau họng, cảm giác khó chịu và bỏng rát khiến người bệnh cảm thấy ăn không ngon, thậm chí không muốn ăn uống. Vì vậy, câu hỏi đau họng nên ăn gì và đau họng không nên ăn gì luôn là vấn đề thắc mắc hàng đầu. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin về những loại thức ăn và đồ uống nên sử dụng khi bị đau họng, cũng như những loại thực phẩm nên hạn chế.

Dấu hiệu nhận biết đau họng

Các triệu chứng của đau họng khá phong phú, thay đổi phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Các dấu hiệu và triệu chứng có thể bao gồm:

• Cảm giác đau và ngứa ở vùng họng
• Đau tiến triển nặng nề hơn khi nuốt hoặc nói chuyện
• Khó nuốt
• Sưng tuyến ở vùng cổ hoặc cằm
• Sưng đỏ lưỡi gà
• Xuất hiện các mảng trắng ở vùng hầu họng
• Thay đổi giọng nói, khàn tiếng

Đau họng do nhiễm khuẩn có thể xuất hiện các dấu hiệu và triệu chứng khác như: Sốt cao, ho, chảy mũi nước,hắt xì , đau nhức toàn cơ thể, đau đầu, buồn nôn, nôn mửa

Nếu các triệu chứng đau họng không tự thuyên giảm, người bệnh nên đến khám bác sĩ. Đa số các trường hợp đau họng xảy ra sau một đợt nhiễm virus như cảm cúm hoặc nhiễm vi khuẩn như viêm họng do strep. Nếu tác nhân gây bệnh là vi khuẩn, bác sĩ có thể sẽ kê đơn thuốc có chứa kháng sinh. Kháng sinh không có hiệu quả trong trường hợp viêm họng do virus.

Đau họng cũng có thể xuất hiện do các yếu tố môi trường như uống nước đá bị đau họng, dị ứng thời tiết, hít khói thuốc lá hoặc sống trong môi trường có độ ẩm không khí thấp. Những người có thói quen ngủ ngáy cũng có thể bị đau họng.

Người bị đau họng nên đến gặp bác sĩ khi các triệu chứng nặng dần lên và người bệnh xuất hiện các triệu chứng sau:

• Mệt mỏi, lừ đừ
• Khó nuốt hoặc khó thở
• Sốt cao
• Nổi ban đỏ trên da
• Sưng hạch
• Đau nhức khớp và cơ không giải thích được.

Người bị đau họng cũng nên đến gặp bác sĩ nếu các triệu chứng kéo dài trên một tuần. Bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện các xét nghiệm để loại trừ và phân biệt giữa các nguyên nhân khác nhau.

Những ai dễ bị đau họng?

Bất kỳ ai cũng có thể bị đau họng, tuy nhiên một số yếu tố sau làm tăng nguy cơ mắc bệnh bao gồm:

• Tuổi: trẻ em có nguy cơ bị đau họng cao hơn người lớn. Thực tế, trẻ từ 3 đến 15 tuổi có khả năng bị viêm họng do streptococcus khá cao. Đây là tác nhân gây đau họng do vi khuẩn phổ biến nhất.
• Phơi nhiễm khói thuốc lá: hút thuốc lá hoặc hít khói thuốc lá bị động có thể kích thích vùng họng. Sử dụng thuốc lá cũng làm tăng nguy cơ mắc ung thư miệng, họng và dây thanh âm.
• Dị ứng: dị ứng thời tiết phản ứng dị ứng với bụi, mạt nhà, lông động vật có thể gây xuất hiện đau họng.
• Tiếp xúc với hoá chất: các phân tử từ quá trình đốt cháy nguyên liệu và từ các hóa chất gia dụng có trong không khí có thể gây kích thích niêm mạc họng.
• Viêm xoang cấp tính: chất dịch viêm từ mũi có thể kích thích vùng họng và lây lan tình trạng viêm.
• Ở nơi đông người: virus và vi khuẩn gây bệnh dễ lây lan ở những nơi có đông người tụ tập như trường học, sân bay, văn phòng
• Hệ miễn dịch suy yếu: khi hệ miễn dịch không hoạt động tốt, cơ thể có nguy cơ bị bệnh cao hơn. Những nguyên nhân gây suy giảm miễn dịch thường gặp là HIV,đái tháo đường, sử dụng steroids hoặc hoá trị liệu, căng thẳng, mệt mỏi và ăn uống không đủ chất.

Đau họng nên ăn gì?

Những loại thức ăn mềm mại và dễ nuốt thường được ưu tiên lựa chọn ở những người bị đau họng. Kết cấu mềm mại của thực phẩm không gây ra nhiều sự kích thích lên niêm mạc họng trong suốt quá trình nuốt. Những thức ăn và đồ uống nóng ấm cũng giúp họng dễ chịu hơn.

Một số loại thực phẩm mà người bị đau họng được khuyên lựa chọn bao gồm:

• Mì pasta được nấu chín, nên ăn khi còn nóng
• Bột ngũ cốc, yến mạch pha với sữa hoặc nước ấm
• Các món tráng miệng được làm từ gelatin
• Sữa chua, có thể ăn kèm với trái cây được cắt nhỏ
• Rau xanh nấu chín
• Trái cây tươi mềm
• Khoai tây nghiền
• Soup canh chứa kem
• Sữa
• Nước trái cây, nên lựa chọn các loại quả ít chua như nước ép táo, nước ép nho
• Trứng nấu chín như trứng luộc, trứng hấp

Bổ sung những loại thực phẩm này vào chế độ ăn có vai trò trong việc đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng mà không gây kích ứng hay tổn thương vùng họng bị đau của người bệnh.

Đau họng không nên ăn gì?

Những người bị đau họng không nên ăn những loại thực phẩm gây kích thích niêm mạc họng hoặc khó nuốt, bao gồm:

• Bánh quy cứng
• Bánh mì giòn
• Các loại sốt cay hoặc nhiều gia vị
• Nước ngọt có ga
• Cà phê
• Rượu
• Bách snack khô
• Bỏng ngô
• Rau sống
• Các loại trái cây có tính axit như cam, chanh, cà chua

Những người bị đau họng không nên ăn những loại thực phẩm gây kích thích niêm mạc họng

Ở một số người, các loại thực phẩm được làm từ sữa có thể kích thích và làm tăng sự sản xuất chất nhầy. Điều này khiến người bệnh thường xuyên vệ sinh để làm sạch vùng hầu họng, gây ra tình trạng viêm họng nặng nề hơn.

Các phương pháp điều trị khi bị đau họng

Cách đơn giản và rẻ tiền nhất để làm giảm nhẹ cảm giác đau họng là súc miêng bằng nước muối pha loãng. Công thức để pha nước muối súc miệng tuân theo tỷ lệ 150 mg muối : 250ml nước ấm. Khuấy đều cho đến khi muối hoà tan hoàn toàn. Sau đó, sử dụng dung dịch này để súc miệng. Người bệnh lưu ý không nên nuốt, thay vào đó cần nhổ ra ngoài. Nên lặp lại động tác súc miệng nhiều lần để phát huy hiệu quả cao.

Một số loại thảo dược cũng được sử dụng để chữa viêm họng. Các loại xịt họng thảo dược hoặc chai nhỏ giọt chứa chiết xuất từ rễ cây cam thảo hoặc hoa kim ngân có thể giúp giảm nhẹ triệu chứng. Tuy nhiên, trước khi sử dụng các phương pháp điều trị này, người bệnh cần nắm chắc các kiến thức liên quan đến:

• Tác dụng không mong muốn
• Khả năng dị ứng
• Tương tác với các loại thuốc khác
• Tương tác giữa các thành phần thảo dược khác nhau

Nếu không chắc về cách sử dụng, người bệnh nên tham khảo ý kiến của các bác sĩ. Điều này đặc biệt quan trọng nếu người bệnh đang mang thai hoặc nghi ngờ mang thai. Một số thành phần thảo dược không an toàn trong suốt thai kỳ.

Người bị đau họng cũng có thể sử dụng các loại thuốc không cần kê đơn để giảm cảm giác khó chịu. Các viên ngậm họng có thể được mua một cách dễ dàng tại các tiệm thuốc không chỉ giúp giảm cảm giác đau do viêm họng mà còn có mùi vị dễ chịu.

Acetaminophen hay paracetamol là một loại thuốc giảm đau mức độ nhẹ mà người bệnh có thể tự sử dụng. Thuốc này có tác dụng làm dịu vùng họng bị đau rát. Trước khi sử dụng thuốc, người bệnh cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng ghi trên hộp thuốc để đảm bảo dùng đúng liều lượng được khuyến cáo.

Nếu đã thử các biện pháp kể trên nhưng cảm giác đau họng vẫn tiếp diễn, người bệnh nên tìm đến các cơ sở y tế để được khám và tư vấn. Bác sĩ có thể phải kê đơn thuốc và hẹn tái khám để giải quyết tình trạng đau họng cho bệnh nhân.

Các biện pháp phòng tránh đau họng

Cách tốt nhất để phòng tránh đau họng là tránh xa các tác nhân gây bệnh và thiết lập thói quen giữ vệ sinh tốt. Một số biện pháp có hiệu quả trong việc ngăn ngừa đau họng có thể được liệt kê bên dưới:

• Rửa tay thường xuyên, đặc biệt sau khi đi vệ sinh, trước khi ăn và sau khi hắt xì, sau khi ho.
• Tránh dùng chung thức ăn, ly uống nước và các đồ dùng cá nhân khác
• Sử dụng khăn giấy khi ho và hắt xì hơi. Khi cần thiết, có thể hắt xì vào khuỷu tay.
• Sử dụng nước rửa tay chứa cồn như một sự lựa chọn thay thế khi không có sẵn xà phòng và nước.
• Tránh chạm tay vào điện thoại công cộng
• Không uống nước trực tiếp bằng miệng từ vòi nước
• Thường xuyên chùi rửa điện thoại, tivi, bàn phím vi tính với dung dịch vệ sinh. Khi đi du lịch, lưu ý vệ sinh điện thoại và điều khiển tivi tại phòng khách sạn.
• Tránh tiếp xúc thân mật với người bệnh.

Chế độ dinh dưỡng có vai trò rất quan trọng trong việc điều trị chứng đau họng, viêm họng. Tuy nhiên nếu tình trạng đau họng kéo dài bạn nên đến các trung tâm y tế để thăm khám và điều trị, tránh để bệnh có diễn biến nặng nguy hiểm.

Bài viết Nên ăn gì và uống gì khi bị đau họng? đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Pharmatree.

Ngày hè oi bức khiến các bé cảm thấy khó chịu vì nóng nên hầu hết gia đình nào cũng lắp đặt và sử dụng điều hòa để tạo không khí mát mẻ cho căn phòng. Tuy nhiên, nếu phụ huynh không chú ý điều chỉnh nhiệt độ phù hợp, sức khỏe của trẻ có thể bị ảnh hưởng, một số bệnh đường hô hấp trẻ thường gặp như ho, sổ mũi, đặc biệt là viêm mũi họng mà trẻ mắc phải trong mùa hè đều do sử dụng quạt hoặc điều hòa sai cách. Vì vậy, ngooài việc điều chỉnh nhiệt độ phòng phù hợp, đặt điều hòa ở vị trí hợp lý… thì cha mẹ có thể tham khảo thêm các cách sau để phòng bệnh viêm mũi họng cho bé khi ở nhiệt độ thấp.

1. Sử dụng máy tạo độ ẩm

Nhiệt độ lạnh đồng nghĩa với không khí khô. Và không khí khô chính là nguyên nhân chính gây khô và viêm mũi. Bạn nên bật máy tạo độ ẩm trong phòng dùng điều hòa để đề phòng viêm mũi họng cho bé. Khi sử dụng máy tạo độ ẩm sẽ giúp mũi của trẻ không còn bị khô và hoạt động tốt hơn.

2. Cho trẻ uống đủ nước

Nước là một trong những nguồn cung cấp dưỡng ẩm tốt cho cơ thể vào thời tiết hanh khô, se lạnh. Các mô trong cơ thể khô do sự suy giảm, thiếu hụt chất lỏng. Việc bổ sung lượng nước mỗi ngày sẽ giúp cho mô mũi hoạt động hiêu quả hơn, tránh cho trẻ không bị viêm mũi.

4. Xịt nước muối loãng

Đây là một trong những mẹo trị chứng viêm mũi rất đơn giản nhưng mang lại hiệu quả đầy bất ngờ cho bạn. Bạn có thể tự chế nước muối và xịt tại nhà để cải thiện tình trạng nghẹt mũi và khô mũi cho bé.

5. Chú ý vệ sinh vùng mũi

Mũi là bộ phận thường xuyên phải tiếp xúc với môi trường ô nhiễm bên ngoài như: vi khuẩn, khí độc, bụi bẩn… Để bảo vệ sinh khỏe của trẻ và ngăn ngừa tình trạng khô mũi và một số bệnh về mũi thì vào mỗi buổi sáng, tối trước khi đi ngủ, bạn cần vệ sinh vùng mũi cho trẻ một cách kĩ càng và cẩn thận.

Ngoài ra, bạn cũng nên ngăn thói quen ngoáy mũi ở trẻ. Ngoáy mũi không chỉ là hành động khó coi mà còn là một thói quen xấu ảnh hưởng sức khỏe. Nó có thể làm rụng lông mũi, tổn thương niêm mạc, vỡ mạch máu và gây chảy máu. Ngoài ra, ngoáy mũi nhiều cũng dễ làm nhiễm khuẩn mũi vì vậy cha mẹ cần can ngăn không cho trẻ ngoáy mũi thường xuyên.

Bài viết MẸO NHỎ GIÚP MẸ TRÁNH CHO CON CÁC BỆNH VỀ HÔ HẤP KHI NẰM ĐIỀU HÒA đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Pharmatree.

Sổ mũi là gì?

Người ta hay sử dụng thuật ngữ “chảy nước mũi” và “viêm mũi” để chỉ chứng sổ mũi, đó là tình trạng dịch mũi chảy ra quá mức so với bình thường. Sổ mũi có thể do nhiệt độ ngoài trời lạnh hơn, hoặc do cảm lạnh, cảm cúm hoặc dị ứng. Có thể làm dịu các triệu chứng bằng cách xịt mũi bằng nước muối và đặt máy tạo độ ẩm phun sương mát gần giường để chống nghẹt mũi do không khí khô lạnh có thể làm trầm trọng thêm tình trạng sổ mũi.

Một thuật ngữ khác có thể thường thấy là khi bị sổ mũi là “viêm mũi”. Viêm mũi là tình trạng các mô mũi bị viêm. Khi virus cảm lạnh hoặc chất gây dị ứng như phấn hoa hoặc bụi xâm nhập vào cơ thể lần đầu tiên, nó sẽ gây kích ứng niêm mạc mũi và xoang, lúc này mũi bắt đầu tiết ra nhiều chất nhầy trong suốt. Chất nhầy này là bẫy vi khuẩn, virus hoặc những chất gây dị ứng và giúp tống chúng ra khỏi mũi và xoang.

Sau hai hoặc ba ngày, chất nhầy có thể thay đổi màu sắc và trở thành trắng hoặc vàng; đôi khi chất nhầy cũng có thể chuyển sang màu xanh lục.

Triệu chứng thường gặp

Những dấu hiệu và triệu chứng của sổ mũi

Các triệu chứng có thể đi kèm với sổ mũi:

• Chảy nước mũi và nghẹt mũi thường sẽ đi cùng nhau, các mô tại mũi bị sưng dẫn đến tình trạng khó thở. 
• Chảy nước mũi do cảm lạnh hoặc cảm cúm có thể kèm theo mệt mỏi, đau họng, ho, áp mặt và đôi khi sốt.
• Chảy nước mũi do dị ứng thông thường sẽ có kèm theo hắt hơi, ngứa, chảy nước mắt.

Tác động của sổ mũi đối với sức khỏe 

Gián đoạn giấc ngủ

Các triệu chứng sổ mũi có thể gây khó thở dẫn đến tình trạng khó ngủ hoặc thức giấc giữa đêm gây ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ và các hoạt động vào ban ngày.

Khó khăn về mặt thể chất

Các hoạt động mạnh hay tập thể dục thể thao cũng bị ảnh hưởng khi bị sổ mũi vì có thể gây khó thở.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh sổ mũi

Viêm tai giữa (hay nguyên nhân là nhiễm trùng tai cấp tính)

Sổ mũi có thể gây tích tụ chất lỏng và tắc nghẽn sau màng nhĩ. Khi bị sổ mũi do vi khuẩn hoặc virus cảm lạnh xâm nhập vào không gian chứa đầy không khí phía sau màng nhĩ, kết quả là bị nhiễm trùng tai. Điều này thường gây ra một cơn đau tai cực kỳ nghiêm trọng.

Nhiễm trùng tai là một biến chứng thường gặp của cảm sổ mũi do nhiễm trùng hoặc nhiễm virus và thường gặp ở trẻ em. Trẻ bị nhiễm trùng tai cũng có thể bị chảy nước mũi xanh hoặc vàng hoặc sốt tái phát sau khi bị cảm lạnh thông thường.

Hen suyễn

Sổ mũi do cảm lạnh là một trong những tác nhân phổ biến nhất gây ra các cơn hen suyễn, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Các triệu chứng sổ mũi do cảm lạnh có thể kéo dài hơn ở những người bị hen suyễn. Các triệu chứng hen suyễn, chẳng hạn như thở khò khè hoặc tức ngực, cũng có thể trầm trọng hơn khi bị sổ mũi do cảm lạnh.

Viêm xoang

Viêm xoang có thể phát triển khi sổ mũi do cảm lạnh thông thường kéo dài và làm tắc các xoang. Các xoang bị tắc nghẽn bẫy vi khuẩn hoặc virus trong chất nhầy ở mũi. Điều này gây ra nhiễm trùng và viêm xoang.

Viêm họng hạt

Đôi khi những người bị sổ mũi do cảm lạnh cũng có thể bị viêm họng. Viêm họng hạt phổ biến nhất ở trẻ em từ 5 đến 15 tuổi, những người lớn cũng có thể bị viêm họng hạt.

Viêm tiểu phế quản

Viêm tiểu phế quản là tình trạng viêm nhiễm của các tiểu phế quản (đường dẫn khí nhỏ nhất trong phổi). Đây là một bệnh nhiễm trùng phổ biến nhưng đôi khi nghiêm trọng, thường do virus hợp bào hô hấp (RSV) gây ra. Trẻ em dưới 2 tuổi là những đối tượng bị ảnh hưởng nhiều nhất do viêm tiểu phế quản. Biểu hiện vài ngày đầu tiên, các triệu chứng tương tự như cảm lạnh thông thường như chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi và đôi khi có kèm theo sốt. Sau đó, xuất hiện thở khò khè, tim đập nhanh hoặc khó thở.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Sổ mũi có thể tự hết đa phần không cần điều trị. Tuy nhiên, một số trường hợp cần sự gặp bác sĩ:

• Không cải thiện triệu chứng trong vòng 10 ngày.
• Xuất hiện các triệu chứng bất thường hoặc nặng hơn.
• Nước mũi của trẻ chỉ chảy ra từ một bên và có màu xanh, có máu hoặc có mùi hôi, hoặc nếu nghi ngờ có vật lạ mắc trong mũi.

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Nguyên nhân gây bệnh

Nguyên nhân dẫn đến sổ mũi

Trước khi biết nguyên nhân dẫn đến tình trạng sổ mũi, cùng tìm hiểu mũi hoạt động như thế nào để bảo vệ cơ thể.

Quá trình thở bắt đầu trong mũi, không khí đi vào phổi qua mũi. Mũi giúp lọc không khí, làm ẩm, làm ấm hoặc làm mát không khí đi qua để không khí đi đến phổi được sạch sẽ.

Lớp niêm mạc bao phủ khu vực bên trong mũi gồm nhiều tuyến sản xuất chất nhờn. Khi chất gây dị ứng, vi khuẩn, bụi hoặc các phần tử có hại khác đi vào mũi, chất nhầy sẽ giữ chúng lại. Chất nhầy có khả năng diệt được các mầm bệnh xâm nhập nhờ có chứa các kháng thể, hoặc các enzyme.

Lớp niêm mạc cũng bao gồm các lông mao, chúng liên tục chuyển động và di chuyển các phần tử có hại được thu thập và chất nhầy nơi bắt giữ các mầm bệnh sẽ đi qua mũi vào phía sau cổ họng. Sau đó, chúng bị acid dịch vị có trong dạ dày nuốt và phá hủy. Ngoài ra chất nhầy chứa các phần tử gây hại cũng được ho hoặc hắt hơi ra ngoài.

Khi nhiệt độ ngoài trời chuyển sang lạnh, chất nhầy sẽ được tiết ra nhiều hơn để làm ẩm và làm ấm luồng không khí đi vào phổi cũng làm dẫn đến tình trạng sổ mũi.

Như vậy, sổ mũi là một cơ chế bảo vệ cơ thể. Sổ mũi có thể do một hoặc nhiều nguyên nhân gây ra, một trong số các nguyên nhân bao gồm:

• Nhiễm trùng mũi và xoang (hay còn gọi là viêm xoang cấp tính).
• Dị ứng.
• Viêm xoang mạn tính.
• Hội chứng Churg – Strauss.
• Cảm lạnh thông thường.
• Bệnh do coronavirus 2019 (COVID-19).
• Lạm dụng các thuốc xịt thông mũi.
• Vách ngăn lệch.
• Không khí khô.
• U hạt và viêm đa tuyến (bệnh lý u hạt của Wegener).
• Thay đổi nội tiết tố.
• Cúm (cúm).
• Thuốc, chẳng hạn như những loại được sử dụng để điều trị huyết áp cao, rối loạn cương dương, trầm cảm, động kinh và các bệnh lý khác.
• Polyp mũi.
• Viêm mũi không dị ứng.
• Bệnh hen suyễn nghề nghiệp.
• Thai kỳ.
• Chảy dịch não tủy.
• Virus hợp bào hô hấp (RSV).
• Khói thuốc lá.

Bài viết Triệu chứng và nguyên nhân gây sổ mũi. đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Pharmatree.

Tổng quan bệnh cảm lạnh ở trẻ

Cảm lạnh là bệnh lý rất phổ biến ở trẻ, nhất là trẻ nhỏ trong độ tuổi 1 – 2 tuổi. 

Bệnh cảm lạnh do virus gây ra. Có khoảng 200 loại virus có khả năng gây bệnh cảm lạnh, trong đó, thủ phạm chính là rhinovirus. Vì cảm lạnh do virus gây ra nên kháng sinh không có tác dụng đối với những trường hợp trẻ bị cảm lạnh.

Bệnh cảm lạnh rất thường gặp và không quá đáng lo nếu ba mẹ biết cách chăm sóc trẻ tại nhà.  Tuy nhiên cũng có trường hợp biến chứng khi không được điều trị kịp thời, dẫn đến những tình trạng nguy hiểm nên ba mẹ không được chủ quan.

Nguyên nhân khiến bé bị cảm lạnh

Nguyên nhân gây bệnh cảm lạnh như đã nói ở trên là do virus gây ra. Các virus này xâm nhập vào hệ thống hô hấp của bé một cách trực tiếp hoặc tiếp xúc gián tiếp với người nhiễm bệnh. 

Trẻ nhỏ nào cũng có nguy cơ bị cảm lạnh. Tuy nhiên, những nguyên nhân dưới đây có khả năng thúc đẩy nguy cơ bé bị cảm lạnh cao hơn:

• Trẻ vô tình hít phải virus gây bệnh.
• Thời tiết thay đổi thay đổi, hanh khô hơn, tạo điều kiện cho virus gây cảm lạnh xâm nhập và phát triển mạnh mẽ, gây bệnh cho bé.
• Trẻ tiếp xúc trực tiếp với nguồn bệnh. Người lớn bị cảm lạnh chạm vào mũi, miệng của mình rồi tiếp xúc trực tiếp với bé.
• Trẻ tiếp xúc với đồ vật, đồ chơi có chứa virus gây cảm lạnh.
• Trẻ bị dị ứng thời tiết, thường xuyên hít phải khói thuốc lá khiến hệ miễn dịch suy giảm, dễ mắc bệnh hơn.

9 dấu hiệu trẻ bị cảm lạnh

Thời gian ủ bệnh của bệnh cảm lạnh ở trẻ thường ngắn, khoảng 1 – 3 ngày, sau đó sẽ xuất hiện những dấu hiệu trẻ bị cảm lạnh đầu tiên. Các triệu chứng phổ ban đầu thường gặp gồm: 

• Bé bị sổ mũi, hắt hơi, chảy nước mũi, nghẹt mũi.
• Bé bị ho, đau họng.
• Nước mũi ban đầu trong, loãng, sau đó đặc dần và chuyển sang màu vàng hoặc vàng xanh.

Những ngày tiếp theo, các triệu chứng ban đầu giảm dần nhưng lại xuất hiện thêm các triệu chứng điểm hình, dễ nhận biết khác như:

• Trẻ sốt cao.
• Nôn trớ.
• Bé mệt mỏi, chán ăn, bú kém.
• Trẻ quấy khóc nhiều, chảy nước mắt.
• Ho, nghẹt mũi… khiến bé khó ngủ.
• Có thể xuất hiện hạch bạch huyết ở cổ hoặc sau đầu.

Ngoài những dấu hiệu trên, trẻ có thể bị tiêu chảy. Tuy nhiên, triệu chứng này khá hiếm gặp.

Nôn trớ – Dấu hiệu trẻ bị cảm lạnh đáng lo ngại

Không chỉ ho, sổ mũi, sốt…, khi bị cảm lạnh, nhiều trẻ còn có biểu hiện là nôn trớ. Nguyên nhân là do bé nuốt phải nước mũi, nước bọt, thậm chí là nuốt đờm vào dạ dày. Những dịch tiết này khiến bé bị đầy bụng, gây nôn – một cơ chế tự bảo vệ của cơ thể.

Với những em bé bị nôn trớ nhẹ, không quấy khóc nhiều, không sốt thì ba mẹ không cần quá lo lắng. Hãy cho bé nghỉ ngơi sau nôn trớ, không bắt con ăn hay uống thêm bất cứ thứ gì trong khoảng 30 phút – 1 tiếng sau đó.

Tiếp theo, để giúp bé cảm thấy dễ chịu, hãy xoa bụng bé một cách nhẹ nhàng, chậm rãi. Sau khi bé được nghỉ ngơi sau nôn thì cho bé bú mẹ (với trẻ sơ sinh) và cho bé ăn nhẹ bằng bánh quy, bánh mì, trái cây (đối với trẻ lớn hơn).

Trẻ bị cảm lạnh bao nhiêu lần trong năm?

Trẻ nhỏ rất hay bị cảm lạnh. Vậy trẻ thường bị cảm lạnh mấy lần trong một năm?

Trẻ sơ sinh hoặc trẻ nhỏ có thể bị cảm lạnh 8 – 10 lần trong một năm, cho đến khi chúng được 2 tuổi. Trẻ lớn hơn nhưng chưa đi học mẫu giáo có thể bị cảm lạnh khoảng 9 lần/năm. Trường hợp bé đi mẫu giáo thì có thể bị cảm lạnh khoảng 12 lần mỗi năm và khi trẻ lớn hơn thì bị khoảng 2 – 4 lần/năm.

Thời gian trẻ bị cảm lạnh thường vào tháng 9 đến tháng 3 – 4 năm sau. Đây là thời điểm lạnh trong năm nên trẻ dễ bị cảm lạnh hơn những mùa khác.

Biện pháp giảm nhẹ triệu chứng cảm lạnh ở trẻ

Cảm lạnh khiến bé khó chịu, mệt mỏi, vì thế cần có những biện pháp giúp giảm nhẹ triệu chứng để bé cảm thấy dễ chịu hơn.

Ba mẹ hãy áp dụng những cách sau để chăm sóc bé khi con bị cảm lạnh:

• Cho trẻ uống nhiều nước/sữa hoặc đồ ăn loãng như cháo, súp, canh…
• Giảm ho cho trẻ bằng siro ho thảo dược hoặc các bài thuốc dân gian như: chanh đào ngâm mật ong, hoa hồng bạch hấp cách thủy, massage gan bàn chân bằng dầu nóng… (lưu ý trẻ sơ sinh không được dùng mật ong).
• Vệ sinh mũi hằng ngày cho trẻ bằng nước muối sinh lý, nước muối biển sâu hoặc hút mũi cho bé khi bé bị chảy nước mũi nhiều.
• Cho bé nghỉ ngơi nhiều nếu trẻ mệt.
• Tạo độ ẩm cho phòng của bé để con không bị khô mũi, khó thở.
• Tắm cho trẻ bằng nước ấm, trong phòng kín gió.

Cảm lạnh ở trẻ có thể tự khỏi mà không cần phải điều trị. Tuy nhiên, ba mẹ cũng không nên chủ quan mà hãy chăm sóc bé chu đáo hơn ngày thường để con nhanh chóng khỏi bệnh.

Bài viết 9 DÂU HIỆU DỄ NHẬN BIẾT CẢM LẠNH Ở TRẺ đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Pharmatree.

Bệnh giao mùa là gì?

Thời tiết, khí hậu vào thời điểm giao mùa thay đổi thất thường lúc nắng, lúc mưa là môi trường thuận lợi cho các vi khuẩn, virus gây bệnh sinh sôi và phát triển. Trong khi đó, hệ miễn dịch của trẻ vốn còn non yếu, chưa kịp thích nghi với sự thay đổi đó, cộng thêm sự xâm nhập và tấn công của “tổ hợp” tác nhân gây bệnh khiến trẻ dễ mắc các bệnh đường hô hấp cùng nhiều bệnh lý nguy hiểm khác.

Phát biểu tại Hội nghị trực tuyến tăng cường công tác phòng chống dịch bệnh, công tác tiêm chủng và an toàn tiêm chủng năm 2020, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho biết, dự đoán đến cuối năm 2020, tình hình dịch bệnh mùa đông diễn biến phức tạp, nhất là trẻ em – hệ miễn dịch còn non yếu là đối tượng nguy cơ bị mầm bệnh tấn công. Do đó, khuyến cáo bố mẹ cần trang bị những kiến thức cơ bản về dấu hiệu nhận biết, phương pháp điều trị hiệu quả và cách phòng tránh  bệnh mùa đông thường gặp ở trẻ, phòng ngừa các bệnh tật gây nguy hiểm cho trẻ.

Bệnh Sốt Xuất Huyết

Theo Thống kê của Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế, từ đầu năm 2020 đến nay, Việt Nam ghi nhận hơn 65.046 ca sốt xuất huyết tại 58 tỉnh thành, đã có 7 trường hợp tử vong. Tại TP.HCM, mỗi tuần có khoảng 500-600 người bệnh nhập viện vì sốt xuất huyết, đặc biệt tăng dần vào những thời điểm giao mùa.

• Dấu hiệu nhận biết: Triệu chứng rmnhẹ của sốt xuất huyết gồm sốt cao kéo dài, có thể cao tới 40 độ C, đau đầu dữ dội, nổi mẩn, phát ban. Khi bệnh tiến triển nặng, trẻ có thể đau bụng, buồn nôn, chân tay lạnh, nôn hoặc ói ra máu… nếu không được cấp cứu can thiệp kịp thời có thể dẫn đến tử vong.
• Phương pháp điều trị: PGS.TS.BS Nguyễn Thị Quỳnh Hương cho biết, hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu bệnh sốt xuất huyết. Bệnh được xếp vào nhóm bệnh giao mùa nguy hiểm, có thể tiến triển nhanh và bùng phát thành dịch, do đó khuyến cáo bố mẹ hãy đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám, điều trị kịp thời ngay khi có các triệu chứng bệnh kể trên.
• Cách phòng ngừa: Hiện chưa có vắc xin phòng bệnh sốt xuất huyết, do đó cách phòng bệnh tốt nhất là diệt muỗi, lăng quăng và bọ quậy, loại bỏ nơi sinh sản của chúng; phòng chống muỗi đốt trẻ bằng cách cho trẻ mặc quần áo dài, nằm ngủ mùng kể cả ban ngày, bôi kem xua muỗi cũng như các biện pháp khác được chỉ đạo bởi chính quyền địa phương.

Bệnh tay chân miệng

Năm nay, bệnh tay – chân – miệng có dấu hiệu bùng phát mạnh mẽ khắp các địa phương trên cả nước. Theo Hệ thống Báo cáo giám sát bệnh truyền nhiễm, từ đầu năm 2020 đến nay, đã có 63 tỉnh thành ghi nhận dịch bệnh tay – chân – miệng với 10.745 người mắc bệnh, trong đó 6.662 trường hợp phải nhập viện để điều trị, rất may chưa có trường hợp nào tử vong.

• Dấu hiệu nhận biết: Trẻ em mắc bệnh có thể có những nốt phỏng nước trên da, loét niêm mạc miệng. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh tiến triển nặng với các triệu chứng như khó thở, nôn trớ, co giật và dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm não, viêm cơ tim, viêm phổi… trường hợp xấu có thể gây tử vong.
• Phương pháp điều trị: PGS.TS.BS Nguyễn Thị Quỳnh Hương cho biết, hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu bệnh tay – chân – miệng. Các phương pháp điều trị hiện tại nhằm giảm thiểu nguy cơ mắc các biến chứng nguy hiểm ở trẻ, do đó khi có dấu hiệu bệnh, bố mẹ hãy đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế để được theo dõi và điều trị kịp thời.
• Cách phòng ngừa: Hiện chưa có vắc xin phòng bệnh, các biện pháp phòng ngừa gồm hạn chế tiếp xúc với người bệnh, rửa tay bằng xà phòng và theo dõi các triệu chứng bệnh để phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

Viêm da dị ứng có thể xảy ra ở bất kỳ đối tượng nào, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ do hệ miễn dịch non yếu, làn da trẻ mỏng manh dễ bị tác động. Thống kê số trường hợp viêm da dị ứng tại Việt Nam, có khoảng 30% trẻ mắc bệnh này. Bệnh thường xảy ra vào thời điểm giao mùa thu đông, có thể chấm dứt khi trẻ 5 tuổi nhưng số ít trường hợp kéo dài đến khi trưởng thành. 

• Dấu hiệu nhận biết: Các dấu hiệu đặc trưng của bệnh gồm da nổi mẩn đỏ, ngứa ngáy, có thể chảy dịch, phù nề,… Một số trẻ có thể ho, sốt, chán ăn và sụt cân.
• Phương pháp điều trị: Bố mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám và điều trị đúng cách, hiệu quả.
• Cách phòng ngừa: Phòng ngừa viêm da dị ứng ở trẻ bằng cách vệ sinh nhà cửa, chăn gối, đồ chơi của trẻ sạch sẽ, tránh để trẻ tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng; dưỡng ẩm cho trẻ, che chắn cẩn thận cho trẻ khi ra ngoài; bổ sung dinh dưỡng tăng cường sức đề kháng cho trẻ…

Bệnh cảm cúm

Theo thống kê của Bộ Y Tế, mỗi năm Việt Nam có trên 800.000 người mắc cúm, số trường hợp mắc bệnh tăng cao vào thời điểm giao mùa. Trong vòng 11 tháng đầu năm 2019, Việt Nam ghi nhận hơn 400.000 trường hợp mắc cúm, 10 người tử vong vì căn bệnh này. Đầu năm 2020, tỉnh Khánh Hòa đã có trường hợp tử vong đầu tiên của bệnh nhi 10 tuổi, chẩn đoán ban đầu do bệnh cúm. PGS.TS.BS Nguyễn Thị Quỳnh Hương nhấn mạnh, nếu không được điều trị kịp thời, bệnh cúm có thể tiến triển xấu, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho trẻ em, đặc biệt là trẻ dưới 2 tuổi.

• Dấu hiệu nhận biết: Triệu chứng bệnh cúm rất dễ nhầm lẫn với dấu hiệu cảm lạnh thông thường nên nhiều bố mẹ bỏ qua dấu hiệu ban đầu. Sau khoảng 2 ngày tiếp xúc với virus gây bệnh cúm, trẻ có thể bị sốt, ớn lạnh, đau mỏi cơ bắp, chóng mặt, mệt mỏi. Một số trẻ gặp các triệu chứng khác như đau tai, đau họng, nôn mửa và tiêu chảy nhiều lần trong ngày.
• Phương pháp điều trị: Tuân thủ chỉ định điều trị của bác sĩ kết hợp cho trẻ nghỉ ngơi, uống bù nước và bổ sung dinh dưỡng tăng cường sức đề kháng. 
• Cách phòng ngừa: Thiết lập thói quen rửa tay bằng xà phòng, che miệng khi ho hoặc hắt hơi, mang khẩu trang y tế khi đến nơi công cộng như siêu thị, bệnh viện… Thêm vào đó, PGS.TS.BS Nguyễn Thị Quỳnh Hương nhấn mạnh: “Tiêm vắc xin cúm mùa hàng năm được xem là phương pháp phòng bệnh hiệu quả nhất nhằm ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm cho trẻ em, nhất là trẻ dưới 5 tuổi. Ông bà, bố mẹ, người lớn trong gia đình cũng cần tiêm vắc xin phòng bệnh để tránh lây bệnh cho trẻ, đặc biệt là trẻ chưa tới độ tuổi tiêm ngừa. ”

Bệnh nhiễm trùng hô hấp

Nhiễm trùng hô hấp là một trong những bệnh lý gây tử vong hàng đầu ở trẻ em. Mỗi năm trên thế giới có khoảng 4,3 triệu trẻ em dưới 5 tuổi tử vong vì nhiễm trùng hô hấp, chủ yếu là viêm tiểu phế quản và viêm phổi. WHO và Unicef đã phát động chương trình phòng chống bệnh nhiễm trùng hô hấp với mục tiêu cụ thể: Giảm tỷ lệ tử vong bệnh ở trẻ dưới 5 tuổi, giảm tỷ lệ mắc bệnh và giảm tỷ lệ kháng kháng sinh.

• Dấu hiệu nhận biết: Triệu chứng nhiễm trùng hô hấp ở trẻ rất đa dạng, trẻ có thể sốt cao, ho, nhịp thở nhanh, tiếng thở rít, tím tái quanh môi, bỏ bú hoặc bỏ ăn… Một số trẻ có thể gặp các triệu chứng khác như nôn, chướng bụng, đi phân lỏng, khó thở, quấy khóc…
• Phương pháp điều trị: Các phương pháp điều trị hiện tại nhằm giảm thiểu các triệu chứng, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm ở trẻ. Bố mẹ cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế uy tín để được theo dõi và xử trí kịp thời.
• Cách phòng ngừa: Các biện pháp phòng ngừa bệnh bao gồm vệ sinh sạch sẽ môi trường sống xung quanh trẻ, bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, tăng cường hệ miễn dịch, đặc biệt tiêm ngừa vắc xin đầy đủ theo khuyến cáo giúp trẻ phòng tránh được nhiễm trùng hô hấp cùng các bệnh giao mùa khác.

Bệnh viêm phổi

• Mặc dù y học đã có nhiều tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị, nhưng viêm phổi vẫn đang là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở trẻ em dưới 5 tuổi. Mỗi năm, nước ta có khoảng 2,9 triệu trẻ em mắc bệnh viêm phổi, khoảng 4.000 trẻ tử vong. Việt Nam được xếp vào 1 trong 15 quốc gia có số lượng trẻ em mắc bệnh và tử vong do viêm phổi nhiều nhất trên thế giới.

• Dấu hiệu nhận biết: Thở nhanh là triệu chứng xuất hiện đầu tiên ở trẻ bị viêm phổi, tiếp đó là các dấu hiệu như sốt, ho, nghẹt mũi, đau bụng, đau tức ngực, nôn ói…
• Phương pháp điều trị: PGS.TS.BS Nguyễn Thị Quỳnh Hương cho biết, những trường hợp trẻ có triệu chứng nhẹ, trẻ cần được đi khám để đánh giá tình trạng bệnh, bác sĩ có thể hướng dẫn bố mẹ theo dõi, chăm sóc, điều trị tại nhà. Tuy nhiên, khi bé xuất hiện các triệu chứng thở nhanh, mệt, sốt cao không đáp ứng thuốc điều trị, ăn uống kém, bỏ ăn… bố mẹ cần cho trẻ nhập viện ngay để được can thiệp kịp thời.
• Cách phòng ngừa: Viêm phổi là bệnh lý nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa bằng cách tiêm ngừa vắc xin đầy đủ, đúng lịch; đồng thời bổ sung đầy đủ dinh dưỡng tăng sức đề kháng cho trẻ, tránh xa các nguồn lây nhiễm bệnh để đạt hiệu quả phòng bệnh tối đa.

Bài viết Top 5 Bệnh giao mùa hay gặp ở Trẻ đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Pharmatree.

Viêm họng là gì?

Viêm họng là hiện tượng lớp niêm mạc cổ họng bị viêm nhiễm và tổn thương do sự tác động của các yếu tố khác nhau. Trong đó phải kể đến như các loại vi khuẩn, virus, sự ô nhiễm của môi trường và hóa chất độc hại.

Bệnh thường gặp ở trẻ em, phụ nữ đang mang thai, người mắc các bệnh về đường hô hấp như viêm amidan viêm mũi, người bị cảm lạnh…

Khi bị viêm họng, người bệnh thấy đau trong cổ họng, đau khi nuốt, khô cổ họng…

Tùy thuộc vào nguyên nhân gây viêm họng do virut hay vi khuẩn, tình trạng viêm họng có thể đi kèm với một số triệu chứng khác như: Ho khan, nghẹt mũi; sốt; ớn lạnh; sưng hạch ở cổ; nhức đầu, ăn không ngon…

Người bị viêm họng không nên ăn gì?

Tình trạng viêm họng có thể trở nên nghiêm trọng và kéo dài dai dẳng khi người bệnh sử dụng các thực phẩm và thức uống gây kích thích niêm mạc. Dưới đây là một số thực phẩm người bệnh viêm họng nên hạn chế trong thời gian trị bệnh:

1. Thực phẩm nhiều dầu mỡ

Người bệnh viêm họng không nên ăn những thực phẩm chiên rán chứa nhiều dầu mỡ như gà rán, khoai tây chiên… vì gây kích thích niêm mạc họng, khiến tình trạng sưng viêm, đau rát trở nên nặng nề hơn.

Thức ăn chứa nhiều dầu mỡ vừa làm tăng về lượng vừa tăng độ quánh nhớt của chất nhờn do viêm họng, ứ đọng nhiều đờm đặc trong cổ họng làm cho người bệnh cảm thấy khó chịu.

2. Các món cay nóng

Khi bị viêm họng, niêm mạc họng sẽ bị tổn thương nghiêm trọng. Nếu ăn các món ăn cay nóng thì niêm mạc sẽ bị phù nề, sưng tấy, khiến tình trạng viêm họng càng trở nên trầm trọng hơn. Vì vậy khi chế biến nên hạn chế các gia vị có tính nóng như ớt, gừng, tiêu, giềng, sả… trong các món ăn cho người bị viêm họng.

Các thực phẩm có nhiệt độ quá nóng cũng là nguyên nhân gây kích ứng cổ họng đang sưng, đau. Nên để đồ ăn nguội bớt rồi mới ăn để tránh làm tổn thương khu vực cổ họng vốn đang bị viêm. 

3. Các món ăn lạnh

Họng là vị trí của ngã tư đường ăn và đường thở, là cửa ngõ của đường dẫn không khí vào phổi, dẫn thức ăn và nước uống qua thực quản xuống dạ dày. Vì vậy, họng là nơi rất thuận lợi cho vi sinh vật xâm nhập cơ thể để gây bệnh, đặc biệt là viêm họng cấp. Nếu liên tục ăn uống đồ lạnh trong thời gian dài, có thể làm nhiệt độ trong họng giảm thấp, dễ khiến người bệnh gặp nguy cơ bỏng lạnh, vòm họng xuất hiện nhiều chất dịch nhầy, kích thích ho.

Nếu đang bị viêm họng thì hãy tránh xa các thức ăn lạnh như kem, chè, nước đá lạnh…

4. Thực phẩm khô, cứng

Triệu chứng điển hình ở người bị viêm họng là vòm họng sưng, tấy đỏ và đau rát khi nuốt, chính vì vậy, người bệnh không nên ăn các thực phẩm khô cứng, giòn để tránh sự va chạm của thức ăn lên vùng tổn thương. Sự cọ xát của các loại đồ ăn cứng còn là nguyên nhân làm trầm trọng các vết sưng tấy, khiến tình trạng viêm họng lâu lành.

Ngoài ra, việc thường xuyên sử dụng các thực phẩm khô cứng và khó nuốt còn khiến cho niêm mạc họng bị chảy máu, ứ đờm và làm tình trạng khàn tiếng kéo dài.

Người bệnh nên tránh các món ăn như bánh mì giòn, bánh quy cứng, ngô, khoai chiên…

Khi bị viêm họng, cổ họng đang bị tổn thương nặng nề và nhạy cảm. Người bệnh nên chọn các đồ ăn mềm, dễ nuốt, dễ tiêu hóa như cháo, súp… giúp hạn chế tình trạng kích ứng cổ họng. Thức ăn và đồ uống ấm cũng có thể giúp cổ họng dễ chịu hơn.

5. Thực phẩm có vị chua

Khi bị viêm họng, để tránh tình trạng bệnh dai dẳng kéo dài, người bệnh không nên ăn các loại thực phẩm chứa nhiều vị chua như chanh, quất, me, đồ muối chua…

Nguyên nhân là do lượng axit dồi dào trong các loại thực phẩm này có thể khiến niêm mạc họng bị kích thích và ăn mòn. Từ đó làm nghiêm trọng thêm các triệu chứng đau rát họng, ho và khàn tiếng.

6. Đồ uống có cồn và chứa chất kích thích

Người bị viêm họng cần tránh uống rượu bia và các loại đồ uống có chứa cồn, đồ uống có chứa chất kích thích như caffe. Nguyên nhân là do ethanol và caffeine có trong các loại thức uống này rất dễ khiến cơ thể bị mất nước, tăng thân nhiệt. Đồng thời còn gây kích ứng niêm mạc hô hấp, làm nghiêm trọng thêm các triệu chứng đau rát cổ họng, ho, ứ đờm, khàn tiếng…

Cần loại bỏ những thực phẩm này ra khỏi khẩu phần ăn hàng ngày và thay thế bằng các loại thức uống lành mạnh hơn như nước lọc, nước ép, sinh tố trái cây.

7. Không hút thuốc lá

Những người hút thuốc lá thường bị những cơn ho dai dẳng kéo dài, đờm nhiều trong cổ họng… rất khó chịu. Nguyên nhân do khói thuốc ảnh hưởng đến các tế bào niêm mạc lót cho cổ họng, cuối cùng làm giảm hiệu quả bảo vệ của niêm mạc, gây kích ứng và khô cổ họng. Khi bị viêm họng, nicotine, asen, chì và nhiều thành phần độc hại khác trong khói thuốc có thể tấn công và khiến niêm mạc hầu họng sưng viêm nhiều hơn. Nếu hút thuốc lá trong thời gian điều trị có thể làm nặng thêm các triệu chứng ho, ứ đờm, khản tiếng.

Các tác nhân gây nhiễm trùng niêm mạc họng như virus, vi khuẩn có thể lây lan sang amidan, thanh quản, VA hay niêm mạc xoang. Chính vì vậy, ngoài việc dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ thì cần bổ sung thêm một số thực phẩm có khả năng chống viêm và kháng khuẩn để hỗ trợ tốt hơn cho quá trình điều trị như gừng, nghệ…

Bổ sung thực phẩm giàu vitamin C, kẽm, giàu đạm, uống đủ nước, ăn nhiều rau xanh và trái cây… cũng giúp người bệnh viêm họng bổ sung dinh dưỡng, tăng cường sức đề kháng.

Bài viết Viêm họng là gì? Người bị viêm họng nên kiêng ăn gì? đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Pharmatree.

Đường hô hấp được tính từ mũi ngoài đến tận các phế nang trong phổi; được phân chia thành hai phần là đường hô hấp trên và đường hô hấp dưới. Đường hô hấp trên gồm từ mũi đến vùng hầu họng, thanh quản. Đường hô hấp dưới gồm phế quản, phổi đến các phế nang.

Đường hô hấp là bộ phận tiếp xúc trực tiếp với môi trường bên ngoài nhiều nhất nên những yếu tố độc hại từ môi trường có thể xâm nhập và gây ra nhiều bệnh lý khác nhau.

Những bệnh đường hô hấp thường gặp khi thời tiết chuyển mùa gồm: Cảm cúm, viêm mũi xoang, viêm hầu họng, viêm thanh quản, viêm phế quản, viêm phổi, hen phế quản, phổi tắc nghẽn mạn tính…. Ghi nhận trực tiếp tại các cơ sở y tế, tỷ lệ người bệnh đến khám chủ yếu là các nhóm bệnh như viêm phổi, hen phế quản và phổi tắc nghẽn mạn tính. Người già và trẻ nhỏ là những đối tượng chủ yếu mắc bệnh.

Đi khám sớm khi có các triệu chứng hô hấp

Các bệnh viêm đường hô hấp thường có các triệu chứng chung là: Sốt, ho, hắt hơi, chảy nước mũi, khạc đàm…Các bệnh hô hấp mạn tính như hen phế quản, phổi tắc nghẽn mạn tính thường có các triệu chứng đặc trưng và dễ nhận biết.

Nếu xuất hiện các cơn thở rít, thở nhanh, ngực bị co ép và ho xảy ra vào ban đêm hay sáng sớm thì nên nghĩ đến bệnh hen phế quản hay còn gọi là hen suyễn. Hen phế quản có biểu hiện triệu chứng đặc trưng như vậy là do phản ứng co thắt phế quản gây tắc nghẽn đường hô hấp có hồi phục khi được kích thích bởi sự tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng, không khí lạnh, tập thể thao… Khác với hen phế quản, phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) có tình trạng rối loạn thông khí tắc nghẽn không hồi phục nên các đợt cấp của COPD thường nặng nề, nếu không được xử trí và cấp cứu đúng cách, người bệnh có thể tử vong.

Với trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới sáu tuổi, hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, sức đề kháng yếu,  thường rất dễ bị nhiễm bệnh trong thời điểm chuyển mùa. Khi trẻ khi mắc bệnh thường diễn biến nặng và khó lường. Nếu không được phát hiện sớm bệnh có thể diễn biến nhanh, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như suy hô hấp cấp, viêm phổi, áp xe phổi, tràn khí, tràn dịch màng phổi và có thể dẫn đến tử vong. Vì vậy, cha mẹ nên theo dõi trẻ sát sao khi có những dấu hiệu khác thường, đưa trẻ đến ngay các cơ sở y tế gần nhất để điều trị đúng và kịp thời. Trẻ cần tiêm chủng đầy đủ, nhất là mũi phòng bệnh thường gặp lúc giao mùa.

Với người cao tuổi, thay đổi thời tiết có thể làm tái phát các bệnh mạn tính của hệ hô hấp, các yếu tố ô nhiễm môi trường, các bệnh lý nhiễm khuẩn vùng răng miệng, nhất là các bệnh lý tuổi tác như đái tháo đường, tăng huyết áp, tim mạch, suy gan, suy thận làm hệ miễn dịch suy yếu, khiến dễ mắc bệnh hô hấp hoặc làm các bệnh hô hấp mạn tính tăng nặng. Bệnh hô hấp gặp ở người cao tuổi thường nặng hơn người trẻ, đặc biệt đối với trường hợp không có triệu chứng lâm sàng điển hình. Điều đó cũng lý giải vì sao người cao tuổi thường đi khám muộn, khi bệnh đã nặng, điều trị thường khó khăn và dai dẳng.

Ngoài ra, phụ nữ mang thai cũng là đối tượng cần quan tâm đến vào thời điểm chuyển mùa vì sức đề kháng trong giai đoạn mang thai yếu hơn bình thường. Hơn nữa, khi mắc cảm cúm, phụ nữ mang thai thường ngại dùng thuốc vì sợ ảnh hưởng đến thai nhi, khiến bệnh kéo dài và cơ thể mệt mỏi. Vì vậy, việc phòng bệnh là ưu tiên hàng đầu với thai phụ, bằng cách hạn chế tiếp xúc với người đang mắc bệnh hô hấp. Những phụ nữ có bệnh hô hấp mạn tính cũng cần theo dõi và kiểm soát tốt tình trạng sức khỏe trong giai đoạn mang thai, nếu mắc hen phế quản thì cần kiểm soát bệnh tốt trước khi mang thai.

Phòng bệnh hô hấp bùng phát khi giao mùa

Bệnh đường hô hấp thường do nhiều nguyên nhân gây ra như virus, nấm, vi khuẩn, đặc biệt là thời điểm chuyển mùa, thời tiết nóng/lạnh, mưa – nắng thất thường.

Để phòng tránh bệnh viêm đường hô hấp, các chuyên gia khuyến cáo mọi người cần chú ý các biện pháp sau:

– Hạn chế tiếp xúc với người bị nhiễm vi rút.

– Rửa tay thường xuyên, không đưa tay lên mắt mũi miệng.

– Khi đi ra đường phải đeo khẩu trang để tránh hít phải khói, bụi, hóa chất độc hại, vi khuẩn tồn tại trong môi trường.

– Giữ nhà cửa sạch sẽ thoáng mát. Vệ sinh chăn chiếu thường xuyên.

– Khi mưa lạnh cần giữ ấm cơ thể, uống nước ấm thường xuyên, uống đủ nước mỗi ngày.

– Khi có dấu hiệu bị viêm đường hô hấp thì chú ý các triệu chứng để sớm điều trị.

– Cho trẻ đi tiêm phòng cúm và phế cầu.

– Chủ động kiểm soát các bệnh lý mạn tính như hen phế quản, phổi tắc nghẽn mạn tính.

Bài viết Phòng bệnh đường hô hấp bùng phát khi thời tiết năng mưa thay đổi thất thường đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Pharmatree.

Thuốc xịt mũi họng thường là các loại thuốc để điều trị triệu chứng trong các bệnh như: Viêm đường hô hấp , viêm mũi dị ứng, viêm mũi xoang, viêm họng, nghẹt mũi sau phẫu thuật..

Cách sử dụng thuốc xịt mũi họng

Các bước sử dụng thuốc xịt mũi họng đúng cách:

• Chuẩn bị thuốc xịt mũi họng, nước muối sinh lý, khăn giấy.
• Vệ sinh tay: Trước khi đưa tay lên vùng mũi, miệng cần rửa tay bằng xà phòng và nước sạch, sau đó lau khô tay bằng khăn sạch. Nếu không có sẵn nước và xà phòng thì rửa tay bằng dung dịch sát khuẩn.
• Trước khi xịt mũi cần rửa, làm thông thoáng mũi: Rửa mũi bằng cách nhỏ nước muối sinh lý vào mũi, để làm loãng chất nhầy, sau đó xì sạch nhầy mũi và các chất bẩn vào khăn giấy. Làm sạch mũi có tác dụng làm cho thuốc ngấm vào niêm mạc mũi nhiều hơn, tăng tác dụng của thuốc xịt mũi.
• Xịt mũi: Lắc nhẹ chai thuốc trước khi xịt (chú ý xem thông tin trên bao bì xem có cần lắc không), mở nắp chai, đặt lọ hướng thẳng vào mũi và xịt dứt khoát, đồng thời hít mũi để thuốc đi sâu vào bên trong. Thực hiện tương tự với bên mũi còn lại. Tùy vào khuyến cáo trên hướng dẫn sử dụng mà xịt một lần hay nhiều hơn, chú ý các lần xịt cách nhau khoảng 10 giây.
• Sau khi xịt xong: Đậy nắp chai xịt lại thật cẩn thận, sau đó rửa lại tay với xà phòng và nước để tránh thuốc dính vào mắt hay miệng.
• Với xịt họng bạn chỉ cần xúc miệng khoang miệng bằng nước muối trước khi xịt vào khoang họng, dung dịch sẽ đi sâu vào bên trong và tăng tác dụng của xịt mũi họng.
• Sau khi xịt xong: Đậy nắp chai xịt lại thật cẩn thận, sau đó rửa lại tay với xà phòng và nước để tránh thuốc dính vào mắt hay miệng.

Những lưu ý khi sử dụng thuốc xịt mũi họng

Các bệnh lý liên quan tới tình trạng dị ứng thường xảy ra thường xuyên khi thay đổi thời tiết, khi tiếp xúc với dị nguyên nên người bệnh hay sử dụng thuốc xịt mũi họng kéo dài. Các thuốc này có thể làm giảm triệu chứng nhanh nhưng lại có thể gây ra một số tác dụng không mong muốn, khi lạm dụng dùng kéo dài.

Một số lưu ý cần chú ý khi sử dụng thuốc xịt mũi họng:

• Khi sử dụng thuốc về liều lượng, thời gian dùng thuốc xịt họng mũi đều phải tuân thủ .
• Khi xịt thuốc tránh để đầu phun của chai xịt chạm vào bên trong mũi,họng vì nếu chạm có thể gây nhiễm khuẩn.
• Không sử dụng thuốc xịt mũi, họng chung với bất kỳ ai.
• Khi có các dấu hiệu bất thường như chảy máu cam, đau rát nhiều khi dùng thuốc xịt mũi họng cần thông báo ngay cho nhân viên y tế để tìm nguyên nhân và xử lý

Xịt mũi họng Covi3  mang rất nhiều tiêu chí trên

• Làm sạch mũi họng
• Kháng viêm- ngừa khuẩn
• Giảm ho, tiêu đờm
• Giảm ngứa rát cổ họng, mất tiếng do ho kéo dài
• Hỗ trợ và điều trị viêm họng, viêm amidan, viêm mũi dị ứng, viêm xoang, viêm đa xoang

Bài viết Khi nào dùng thuốc xịt mũi họng? đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Pharmatree.

Quy Cách Xịt Mũi Họng Covio 3:

• Hộp 70ml

Thành Phần Xịt Mũi Họng Covio 3:

• Povidone lodine
• Polysorbate 80
• Purified water
• Glycerin
• Potassium iodide
• Xylitol
• Propylene Glycol
• Menthol

Công Dụng Xịt Mũi Họng Covio 3:

Sử dụng làm sạch, kháng viêm, ngừa khuẩn loại bỏ tác nhân gây bệnh

• Giúp làm sạch vùng mũi, khoang miệng họng, giúp làm thông thoáng mũi, làm dịu mát vùng miệng họng, ngăn ngừa và khử mùi hôi miệng.
• Hỗ trợ ngừa khuẩn, kháng viêm, ngăn ngừa sự xâm nhập vi khuẩn vào vùng mũi, miệng, họng, góp phần bảo vệ vùng mũi, miệng, họng
• Hỗ trợ tiêu đờm, giảm ho, phòng ngừa viêm mũi, viêm xoang, hỗ trợ điều trị và giúp giảm các triệu chứng: Ngứa rát cổ họng, ho, mất tiếng do ho kéo dài, viêm họng, viêm amidan, viêm nướu, nhiệt miệng, sâu răng, viêm lợi, viêm mũi, viêm xoang, viêm đa xoang,….

Hướng dẫn sử dụng:

• Đối với mũi: Lắc nhẹ chai xịt, đưa vòi xịt vào mũi, ấn nhanh, gọn & dung dịch dạng phun sương sẽ đi sâu vào họng
• Xịt 4-6 lần cách nhau 3-4 giờ, mỗi lần 2-4 nhịp

Bảo Quản:

• Nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp

*Lưu ý:

– Sản phẩm không phải là thuốc và không có chức năng thay thế thuốc chữa bệnh

– Tác dụng của sản phẩm tùy thuộc vào sự hấp thu của từng người

Bài viết Xịt Mũi Họng Covio 3 – Mang đến hiệu quả như thế nào? đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Pharmatree.